tusaş t-625 gökbey ne demek?

T-625 Gökbey, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sivil havacılık alanlarında kullanılması amacıyla Türkiye'nin coğrafi ve iklim koşullarına göre Türk mühendisleri tarafından tasarlanan, geliştirilmekte olan ve TUSAŞ tesislerinde üretilen genel amaçlı helikopterdir. Özgün helikopterin ileride UH-1 ve ambulans helikopterlerin yerini alması planlanmaktadır.

Tasarım ve geliştirme

TUSAŞ, 2010 yılında özgün yerli genel maksat helikopteri için ön tasarım çalışmalarını başlattı.¹ 6 ton sınıfı genel maksat helikopteri projesi için 26 Haziran 2013 tarihinde Özgün Helikopter Programı Sözleşmesi imzalanmış ve 6 Eylül 2013'ten itibaren program takvimi uygulanmaya başlanmıştır.² Alp Havacılık, iniş takımı, dişli kutusu ve dinamik bileşenlerin üretimi ve montajından sorumluyken³, İspanyol CESA hidrolik sistemleri sağlamak üzere seçildi.⁴

T-625'in başlangıçta 5 ton ağırlığında olması bekleniyor ve 2 adet LHTEC CTS800 motoru kullanması hedefleniyordu. LHTEC CTS800, TUSAŞ T-129 Atak helikopterinde de kullanıldığı için tercih edilmişti. Ancak yerli motor firması TEI tarafından yeni nesil TS1400 motorunun geliştirilmesine başlandı.

Helikopterle ilgili ilk tanıtım 5 Eylül 2014 tarihinde Ankara'da düzenlenen "Yerli Helikopterin Sanayileşmesi" toplantısında yapıldı.⁵ T-625 ilk prototip uçuşusunu 6 Eylül 2018'de gerçekleştirdi.⁶ 29 Haziran 2019'da T-625 prototipi ilk kez tam donanımlı olarak uçuşunu gerçekleştirdi ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafından sertifiye edildi.⁷

T-625 Gökbey'in 2022 yılında Jandarma Genel Komutanlığı'na yapılacak 3 adet teslimatla beraber 2023 yılından itibaren seri üretime geçmesi öngörülmektedir.⁸

Özellikleri

Genel özellikleri

Mürettebat: 2
Yolcu kapasitesi: 12 kişi
Uzunluk:
Ana rotor çapı:
Azami kalkış ağırlığı:
Motorlar: 2 × TEI TS1400 Turboşaft, (her biri)
Standart yakıt tankı:
Harici yakıt tankı:
Bagaj hacmi:

Performans

Azami hız:
Seyir hızı:
Menzil:
- Yedek yakıt tankı ile
Havada kalış: 3,8+ saat
- Yedek yakıt tankı ile 5+ saat
Servis tavanı:

Aviyonikler

T625, iki geniş dokunmatik çift Entegre Görev Ekranı (8x20 inç) ve iki dokunmatik ekran veri girişi Dokunmatik Komut Kontrol Ünitesi (8x10 inç) içeren bir ASELSAN cam kokpit ile birlikte dört eksenli çift yedekli otomatik uçuş kontrol sistemine sahiptir. IFR ve VFR tek pilot operasyonları, gece operasyonları ve bilinen buzlanma koşullarında uçuş için tasarlanmıştır.⁹ Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığı, T-625’te kullanılan çeşitli alt sistemler için çok sayıda patent alındığını bildirmiştir.¹⁰